Ervaringen van Lekprikkers: 'Jonge zeventiger' Sam rent de dijk op en af als een jong hertje
(deel 6)
Overgenomen uit AD-Rivierenland 8-12-2021
DE ONTMOETING In de Ontmoeting reist verslaggever Gijs Kool door het Rivierenland en schrijft verwonderd over de mensen, dieren en dingen die hij daar tegenkomt.
Het is droog, maar waterkoud op de Lekdijk tussen Ameide en Sluis. Schepen varen voorbij. Het uitzicht is leuk, maar wie wil er nu voor z’n plezier buiten zijn?
Nou, de jonge zeventiger Sam Janse. De vriendelijke inwoner van Ameide wandelt graag met zijn ‘zwerfafvalopruimstok’ en vuilniszak in de hand langs het lange en steile dijktalud om alles wat afval is, op te ruimen.
Met z’n wandelschoenen aan is de senior nog zeer goed tegen dat steile dijktalud opgewassen. Dat blijkt als hij tijdens het vertellen over deze ‘hobby’ als een jong hert tientallen meters naar beneden banjert om met een paar sprongen weer bovenaan te zijn, inclusief het blikje Bullit-energydrink, dat daar onlangs was neergegooid.
Inmiddels hoort Sam bij een club van dertig inwoners van Ameide die allemaal hun eigen buurtje of straatje schoonmaken. ,,Het zijn voornamelijk senioren, zij hebben de tijd, maar ook ouders van jonge gezinnen die hun kinderen al vroeg willen leren dat afval niet in de natuur hoort.’’
Het meest voorkomende zwerfafval dat Sam tegenkomt zijn de sigarettenpeuken en de blikjes. Sam woont inmiddels tien jaar in Ameide en gebruikt woorden als ‘knoestoven’ en ‘loizeblommen’ zonder daar ook maar enigszins bij te verblikken of te verblozen.
Maar even serieus, want dat zwerfafval langs de rivier is wel het begin van de wereldwijde ellende van de plastic soep, legt Sam uit. ,,Het begint hier langs de dijk, bij hoog water gaat het de Lek in en die brengt het naar zee.’’ En weer ‘roffelt’ hij een stukje van het talud af op z’n wandelschoenen om een stuk afval op te prikken. Hoe ver hij gaat? ,,Tot aan Sluis’’, wijst hij in de verte naar het kleine dorpje verderop.
De zak raakt steeds voller. Zelfs een lege fles Merlot haalde hij vanmiddag uit het gras omhoog. Eens per maand maakt hij zo zijn rondje. Gezien z’n fitte beklimmingen van de dijk moet gezegd: dit milieubewust-zijn is een mooie training voor de fitte zeventiger. Dat opruimen van sigarettenpeuken, energydrank-blikjes en flessen wijn is goed voor spieren, gewrichten, hart en longen.
Ervaringen van Lekprikkers: bijzondere vondst!
(deel 5)
Lekprikker Herman maakte vlak na het hoge water een uitstapje naar de oevers Waal. Daar werd hij verrast door een wel heel bijzondere vondst!
Peukmeuk: elke dag een vuilniswagen vol peuken
(deel 4)
Elke dag wordt er een vuilniswagen aan peuken in Nederland leeg gekieperd. Jammer genoeg niet op een grote hoop, maar verspreid over het hele land, zodat het lastig is ze op te rapen.
Is dat erg? De Telegraaf wist te melden dat peuken zo goed zijn voor de vogelstand. Als vogels ze als nestmateriaal gebruiken krijgen ze minder last van parasieten. Dat kan wel waar zijn. Grote nadelen hebben soms kleine voordelen. In Zuid-Limburg hebben ze geen last van verdroogde akkers en in het bloedhete Canada hoeven ze niet te klagen over wateroverlast.
Maar het nadeel overheerst. Want in de peuk zit plastic. Sigarettenfilters zijn gemaakt van celluloseacetaat, een kunststof die moeilijk afbreekt. De plek waar peuken terechtkomen maakt het ook moeilijk ze op te rapen: tussen het gras van de bermen, in de richels van de tegels en dat soort plekken. Als Lekprikker is de peuk mijn grootste vijand. Ik zou het eens moeten tellen, maar de meeste keren dat ik iets oppak, gaat het toch wel om een peuk. Het is onvoorstelbaar hoeveel nieuwe peuken er na een week weer bijgekomen zijn.
Waar moet je dan je peuk laten? Ik heb er een aantal oplossingen voor.
Het beste kun je het filter niet gebruiken en samen met de rest van de sigaret in het doosje laten. En het doosje in de winkel. Dat is het gezondste voor jezelf en voor de natuur. Ook nog goed voor je portemonnee. Maar dat zullen rokers zelf ook al wel eens bedacht hebben.
Het alternatief is: niet roken als je de peuk niet op een fatsoenlijke manier weg kunt gooien: in een prullenbak dus. Misschien helpt deze regel ook om minder te gaan roken. Als je het echt niet laten kunt om op dat bankje aan de Lek waar geen prullenbak is een sigaret op te steken, verzin er dan iets op om de peuk ergens op te bergen.
Het behoud van de aarde vraagt om creativiteit. De natuur is onze gezamenlijke tuin. Daar gooi je geen plastic troep neer. Doe niet mee om die vuilniswagen elke dag weer vol te krijgen.
Sam Janse, Lekprikker
(Beide krantenartikelen zijn overgenomen uit Trouw)
Ervaringen van enthousiaste Lekprikkers (deel 3)
Ons eigen stukkie dijk was al schoon geprikt. We kwamen op de fiets telkens langs een stuk Lekdijk waar nog wel wat te prikken viel (Polderweg tot Lexmond). We wandelen of fietsen toch graag en kunnen dan gelijk wat vuil rapen. Tijdens die tocht hoorde ik iemand roepen ’Lusten jullie een bakkie koffie? En wat lief dat jullie het hier zo netjes houden!’ Toen kwamen we bij een heel leuk plekkie te zitten met ons bakkie koffie en koekje en schitterend uitzicht op de Lek! B&B Plexat! Mocht iemand nog eens een slaapplek zoeken? Mooier en netter kan bijna niet! En voor mij (die in coronatijd nogal eens achter een boom of struik moet zitten): een keurig schoon toilet!
We hopen van harte op een schonere natuur! We zien onderweg nog heel veel afval! Ons stukkie dijk is verminderd van 4 zakken naar een klein zakje!
Allemaal succes met prikken!
Met vriendelijke groet, Lekprikkers Simon en Ria Muilwijk
Ervaringen van een Lekprikker (deel 2)
Na de oproep in het Kontakt heb ik mij aangemeld als Lekprikker.
Ik kan, na een paar keer op pad te zijn geweest, melden dat het goed bevalt.
Je kunt gaan prikken wanneer je wilt. En het belangrijkste, met z’n allen zorgen we er voor dat er in en rond ons dorp veel minder afval ligt!
Onderweg krijg je opmerkingen als: “goed bezig” of een opgestoken duim.
Vuil prikkend langs de basisschool speelden daar kleuters op het plein.
Na mijn antwoord op hun vraag wat doet u daar, kwamen ze enthousiast papiertjes e.d. brengen voor in de vuilniszak. Dat belooft wat voor de toekomst!
Het valt nu pas goed op hoeveel sigarettenpeuken er op straat liggen. Niet makkelijk om op te pakken. Maar wel goed om te doen, want het duurt jaren voor ze verteren.
Zo houden we dan met elkaar Ameide en omgeving schoon.
Ervaringen van een Lekprikker (deel 1)
Lekprikker N. over haar wekelijkse rondje vuilprikken: “Je bent heerlijk buiten in beweging. Je wordt altijd wel vriendelijk gegroet of mensen maken even een praatje. Ik verbaas me het meest over de achteloos weggegooide sigarettenpeukjes, terwijl die toch zo maar 12 jaar kunnen blijven liggen. Eigenlijk is het heel triest wat je iedere keer weer opraapt, maar ik blijf positief. Ik hoop maar op een stukje bewustwording als mensen mij zien rondlopen. Enne, goed voorbeeld doet toch.........”.